INTERAKCJE LEKÓW Z ŻYWNOŚCIĄ

18.10.2016

Wiek XXI to poza rozwojem technologicznym, medycznym, kulturowym i oświatowym to również wiek szybkiego rozwoju chorób dietozależnych i cywilizacyjnych. Dwa z wymienionych powyżej elementów: rozwój medyczny i rozwój chorób sprawia, że coraz więcej osób zażywa różnego rodzaju leki – mniej lub bardziej świadomie. Musimy jednak pamiętać, że leki, nawet te uważane przez sporą część społeczeństwa za zupełnie nieszkodliwe mogę wchodzić w interakcje z innymi medykamentami. Pamiętajmy jednak, że zależności mogą się pojawić nie tylko na linii lek-lek, lecz również na linii lek-pożywienie. Przyjmuje się (w oparciu o wieloletnie badania), że dowolne 4 leki spożywane w ciągu jednego dnia na pewno wpływają wzajemnie na swoje funkcjonowanie. A przecież niektórzy zażywają całe garście leków (w wielu przypadków nie ze względu na własne oblubienie do leków, lecz z powodu wielu schorzeń i chorób). Wiele osób zupełnie nieświadomie zaburza funkcjonowanie przyjmowanych leków spożywając produkty wchodzące z nimi w interakcje. I tu również nie przez złośliwość do samych siebie, lecz w wielu przypadkach z własnej niewiedzy. Lekarze przypisując leki, zawsze w wywiadzie starają się dowiedzieć o wszystkich spożywanych przez pacjentów lekach, by dobrać takie środki, by ograniczyć między nimi interakcje (czasami nie mamy możliwości całkiem ich wykluczyć, ale jesteśmy w stanie przez dobór odpowiedniej substancji czynnej w lekach wybrać te najbardziej dla pacjenta atrakcyjne). Mało kto natomiast interesuje się jakie produkty spożywać, by leki zapisane przez lekarzy odnosiły faktyczny, realny efekt w naszym ciele. W tym celu mamy kilka możliwości – literatura, literatura, literatura, bądź wizyta u dietetyka, który jeśli wie co robi poprosi o zestawienie wszystkich przyjmowanych przez pacjenta leków i dobierze taki plan żywieniowy, by wykluczyć wszystkie produkty wchodzące w interakcje z lekami. A jest ich niestety bardzo wiele.

Każdy ze składników odżywczych może przyśpieszać lub hamować farmokinetykę i farmakodynamikę leku.

Jakie mamy zatem możliwe następstwa interakcji ?

Faza interakcji

Farmakokinetyczna
Zmniejszenie wchłaniania leku – Zmniejszenie stężenia leku, zmniejszenie skuteczności leku, opóźnienie działania leku
Zwiększenie wchłaniania leku – Zwiększenie stężenia leku, silniejsze działanie leku, przyspieszenie działania leku
Zmniejszenie metabolizmu leku – Zwiększenie stężenia leku, zwiększenie ryzyka toksyczności
Zwiększenie metabolizmu leku – Zmniejszenie stężenia leku, zmniejszenie skuteczności leku
Zmniejszenie wydalania leku – Zwiększenie stężenia leku
Zwiększenie wydalania leku – Zmniejszenie stężenia leku, zmniejszenie skuteczności
Farmakodynamiczna
Antagonizm – Zmniejszenie działania leku
Synergizm – Zwiększenie działania leku, zwiększenie ryzyka toksyczności

Co zatem wpływa na siebie ? Poniżej przedstawiamy wyłącznie kilka przykładów – tak naprawdę tych interakcji jest znacznie znacznie więcej

Składnik odżywczy a zmniejszenie wchłaniania leku
  • Błonnik pokarmowy – Leki antydepresyjne (np. Amitryptylina)
  • Błonnik pokarmowy – Naparstnica (np. Digoxin, Bemecor)
  • Wapń (Mleko, produkty mleczne) – Tetracyklina, fluorochinolony
Składnik odżywczy a zwiększenie wchłaniania leku
  • Tłuszcz pokarmowy – Preparaty teofiliny (np. Euphyllin)
Składnik odżywczy a metabolizm leku
  • Tyramina – Inhibitory MAO (np. phenelzyna isoniazyd, furazolidon)(Sery dojrzewające, kiełbasy typu salami, przejrzałe owoce)
Synergiczne działanie składników odżywczych i leków
  • Kofeina (kawa, napoje typu cola, – Preparaty teofiliny (np. Euphyllin)(napoje energetyzujące)

Pamiętajmy, że to tylko wąska lista przykładów. Jeśli chciałbyś/chciałabyś poznać czy Twoje leki wchodzą w interakcje z pożywieniem napisz do nas – rozwiejemy Twoje wątpliwości.


Nie wspomnieliśmy tu o grejpfrutach – pisaliśmy o nich parę dni tematu – tutaj.


Jak prawidłowo zażywać leki, by ograniczyć interakcje z pożywieniem ? TUTAJ


Opracowanie na podstawie Instytutu Żywności i Żywienia
http://www.izz.waw.pl/