Czy poranna kawa odgrywa realną rolę w zaspokajaniu głodu ?

27.12.2014

Kawa, a dokładniej zawarta w niej kofeina, wpływa na bilans energetyczny naszego ciała. Jest zatem ważnym elementem między innymi w walce z nadwagą i otyłością. Właściwe spożywanie kofeiny prowadzi do manipulowania równowagą energetyczną i może przyczynić się do zmiany w składzie ciała i/lub masie ciała. Co więcej – kofeina jest obecnie uznawana za najczęściej spożywaną substancję psychoaktywną na świecie – wg badań 85% populacji świata spożywa każdego dnia więcej niż jeden produkt zawierający kofeinę.

Wg opinii niektórych badaczy istnieje wyraźna zależność między ubytkiem wagi a spożyciem kawy każdego dnia. Zespół badawczy na czele z Pan A. i Malik V.S. w 2013 roku pokusił się nawet o stwierdzenie, iż dodatkowa filiżanka kawy wpływa na spadek masy ciała w tempie 0,14 kg w ciągu 4 lat. Zdaniem innej grupy badaczy kawa prowadzi do umiarkowanego zwiększenia spoczynkowego wydatku energetycznego o ok. 5% (w ciągu 24h), a tym samym prowadzi do szybszej redukcji wagi ciała. Jeszcze inni badacze podkreślają istotny wpływ kofeiny na funkcjonowanie hormonów jelitowych, obniżenie stopnia apetytu i ilości spożywanych pokarmów, czy tempo opróżniania żołądka. Nie ma jednak wyraźnych dowodów potwierdzających te teorie, a mechanizm potencjalnego wpływu kawy i kofeiny na odchudzanie nie jest obecnie znany.

Ten stan rzeczy próbowali zmienić Schubert, Grant, Horner, King, Leveritt, Sabapathy i Desbrow, którzy wyniki swoich badań opublikowali trzy miesiące temu (we wrześniu 2014 roku) w jednym z ważniejszych czasopism naukowych podejmujących tematykę żywienia. Podzielili oni badanych na 4 grupy: osoby pijące kawę, osoby pijące napój z kofeiną, osoby pijące kawę bezkofeinową i osoby pijące napój bezkofeinowy. Każda z osób w poszczególnych grupach była jednak przeświadczona, że spożywa kawę/kofeinę. Autorzy eksperymentu postanowili sprawdzić, w jaki sposób kawa/kofeina wpływa na poziom apetytu, tempo opróżniania żołądka (odczucie głodu), czy subiektywne odczucie poziomu posiadanej energii. Uzyskane wyniki wskazały, że spożycie kawy/kofeiny wraz ze średniej wielkości śniadaniem nie wpływa w najmniejszym stopniu na żaden z badanych elementów [przyp. poziom apetytu, tempo opróżniania żołądka, subiektywne odczucie poziomu posiadanej energii]. Autorzy eksperymentu podkreślą co prawda brak licznej grupy badawczej. Nie zmienia jednak faktu, że nadal nie mamy pewności co do mechanizmu działania kawy/kofeiny w walce z nadwagą i otyłością. Kofeina ma zatem znaczenie w redukcji masy ciała (potwierdzają to niektóre badania), ale dlaczego … ? Ile zatem możemy/powinniśmy jej spożywać jest nadal niejednoznaczne.


Źródło:

Schubert M.M, Grant G., Horner K., King N., Leveritt M., Sabapathy S., Desbrow B., 2014, Coffee for morning hunger pangs. An examination of coffee and caffeine on appetite, gastric emptying, and energy intake, Appetite 83, s. 317–326